SiteVisit ZonMW bij Kennis Over Zien: inzichten, ervaringsdeskundigheid en inclusiviteit
Op 15 september vond opnieuw een SiteVisit plaats rondom het programma Kennis Over Zien. Programmacommissieleden van ZonMw kregen de kans om medewerkers te spreken, meer te horen over lopende projecten en mee te denken over de toekomst van het programma.
Goede opkomst en warme ontvangst

De bijeenkomst werd goed bezocht: bijna de voltallige programmacommissie was aanwezig, evenals bestuurders van de Kennis Over Zien-partners, regiegroepleden en diverse medewerkers. Ook Deelkracht, de auditieve tegenhanger van Kennis Over Zien, was vertegenwoordigd.
De SiteVisit vond dit jaar plaats bij Koninklijke Visio in Huizen, waar de deelnemers hartelijk werden ontvangen met een uitgebreide lunch. Er was volop gelegenheid om bij te praten. Zoals voorzitter Henk Garretsen (ZonMw) later op de middag opmerkte:
'Ik zie steeds meer continuïteit, dezelfde gezichten zie ik jaarlijks terug. Dat is prettig.'
Dagvoorzitter met ervaringsdeskundige sidekick
Hanneke van der Velde leidde de dag als dagvoorzitter, dit keer samen met Nico in de rol van ervaringsdeskundige. Hanneke stelde Nico tussendoor vragen, waardoor hij zijn perspectief kon delen op de besproken onderwerpen. Zijn bijdragen gaven de dag extra verdieping.
Inhoudelijke aftrap door Julianne Meijers
Julianne Meijers, voorzitter van de stuurgroep Kennis Over Zien en bestuurder bij Bartiméus, opende het inhoudelijke programma. Ze reflecteerde op het meerjarig deelsectorplan 2023–2026, dat inmiddels over de helft is. De huidige programmaperiode draait om twee centrale thema’s:
- Toekomstbestendige zorg
- Inclusieve en toegankelijke samenleving
Julianne benadrukte dat de positionering van Kennis Over Zien steeds sterker wordt. Organisaties binnen de deelsector zien elkaar steeds meer als partners. Vanuit sterke merken wordt samengewerkt aan kennisontwikkeling en -verspreiding.
Ook noemde ze het transitieplan ‘Vivis laat zien’, een initiatief van Visio, Bartiméus en Robert Coppes. Dit plan richt zich op tijdige en passende ondersteuning van ouderen met verslechterd zicht. Kennis Over Zien stemt hier graag op af.
Kenniscirkel

Een belangrijk hulpmiddel binnen Kennis Over Zien is de Kenniscirkel. Tijdens de SiteVisit lag een afbeelding van deze cirkel zichtbaar op de grond voor het podium. Kenniscoördinator Alice Dallinga en ervaringsdeskundige Nico gaven aan de hand van het voorbeeld ‘sporten in de regio’ een demonstratie van hoe de Kenniscirkel werkt. Zo werd duidelijk hoe kennisontwikkeling, -toepassing en -verspreiding elkaar versterken in de praktijk.
Zichtbaar Sportief: sporten met een visuele beperking

Sporten is gezond, maar hoe doe je dat als je slechtziend of blind bent? Projectleider Chris Quartey van Zichtbaar Sportief en buurtsportcoach Melvin, ertelden hoe zij sporten toegankelijker maken. Ze trainen buurtsportcoaches in het begeleiden van visueel beperkte sporters en denken mee in praktische oplossingen: verspringen met felgekleurde pylonen naast de afzetlijn, hardlopen met een buddy – het draait om wat wél kan.
Ook organiseren ze multi-sportdagen, speciaal voor mensen met een visuele beperking. Deelnemers maken kennis met verschillende aangepaste sporten en krijgen informatie over sportclubs in hun buurt.
Zelfstandig fietsen dankzij training

Een inspirerend verhaal kwam van Huang, een slechtziende jongen die dankzij fietstraining toch zijn verkeersexamen kon halen. Met hulp van fietstrainer Jolanda, zijn vader en een mobiliteitstrainer leerde hij stap voor stap veilig fietsen.
Jolanda: 'We beginnen met vertrouwd raken met de fiets, oefenen met evenwicht en sturen. Daarna kijken we: wat zie je wel, wat niet, en hoe kun je meer waarnemen?' Huang oefende vaste routes, zoals naar school en de McDonald's. Inmiddels fietst hij zelfstandig, met soms zijn vader achter hem. 'We kiezen een rustige route, dat is voor mij veel fijner.'
In haar verhaal liet Jolanda mooi zien hoe de kenniscirkel haar hielp om de kennis rondom fietstraining te stroomlijnen. Vanaf de vraag ‘Wat kan er en is veilig mogelijk’ via het beschrijven van de benodigde vaardigheden en het doen van de training, naar het delen van de kennis over fietsen.
Samen brainstormen over MJDP 2027–2030

Na de presentaties gingen de leden van de programmcommissie in groepen uiteen om te brainstormen over het meerjarig deelsectorplan 2027–2030. Samen met leden van de stuur- en regiegroep werden ideeën verzameld. De resultaten zijn op flip-overs genoteerd en meegegeven aan Kennis Over Zien.
Plenaire afsluiting

De dag werd afgesloten in de congreszaal. Leo Bisschops, vicevoorzitter van de programmacommissie ZonMw, gaf een eerste reflectie: 'Met goede wil en aanpassingen is er veel mogelijk. Kijk naar Huang, die nu tóch kan fietsen.'
Henk Garritsen, voorzitter van de programmacommissie, benadrukte het belang van samenwerking met andere sectoren om samen te bouwen aan een inclusieve samenleving.
Tot slot deelde ervaringsdeskundige Nico zijn indruk:
'Een interessante en leerzame dag. In het verhaal van de buurtsportcoaches herken ik veel van de belemmeringen bij het sporten die ze noemen. Dit project zie ik daarom als een verrijking. En in het verhaal van Huang en zijn vader herken ik het zoeken naar wat er wél kan. Dat moeten we met z’n allen steeds blijven doen.'