Aanpassingen in huis

Ouderen hebben soms wel tien keer zoveel behoefte aan licht als jongeren. De beleving van licht is heel persoonlijk en hangt ook samen met de oogaandoening.

Natuurlijk daglicht werkt vaak het beste. Net als licht dat niet direct in de ogen valt. De hoeveelheid en soort licht hangt ook af van wat iemand wil doen.

Voor iemand die bijna niets ziet maar nog licht waarneemt, kan verlichting behulpzaam zijn bij de oriëntatie.

Basisverlichting
Een goede basisverlichting verlicht de hele ruimte indirect en gelijkmatig. Dat kan met meerdere lampen die naar het plafond schijnen en waar je niet direct in kijkt (uplighters).

Taakverlichting
Bij bijvoorbeeld lezen, handwerken en spelletjes spelen is goede taakverlichting behulpzaam. Met een goede bureaulamp kan iemand misschien beter zien en kost het kijken minder energie.

Licht van de zijkant
Het kan prettig zijn aan tafel of een werkplek te zitten waarbij licht via de zijkant op het werkblad schijnt. Soms kan een kwartslag draaien van de stoel en/of tafel veel voordeel opleveren.

Daglicht
Iemand die buiten veel last heeft van het licht, kan bijvoorbeeld een pet, klep, goede zonnebril of filterbril dragen. Wanneer iemand altijd last van het licht heeft, zijn donkerbruin getinte contactlenzen een optie.

Goed contrast met grote kleurverschillen maakt voorwerpen goed zichtbaar. De volgende opties kunnen worden toegepast in huis:

• Plaats een felgekleurde en/of lichte deurklink op een donkere deur.
• Plaats een contrasterende toiletbril.
• Gebruik een lichtgekleurd koffiekopje om te kunnen zien hoeveel koffie er in zit.
• Giet melk in een beker met een donkere binnenkant.
• Gebruik witte borden op donkere placemats of andersom.
• Verander waar mogelijk de contrastinstellingen op apparaten. Bijvoorbeeld lichte letters op een donkere achtergrond (negatief contrast).

De structuren van een voorwerp noemen we reliëf. Reliëf aanbrengen in de woning kan helpen op de volgende manieren.

• Door andere vloerbedekking in de gang dan in de woonkamer, voel je in welke ruimte je bent.
• Reliëf en contrast op traptreden kunnen valpartijen voorkomen.
• Reliëf aanbrengen op de knoppen van een wasmachine kan helpen blindelings de goede instelling te vinden.

Niet voor iedereen is vergroting handig. Dit ligt ook aan de oogaandoening. Mocht het wel als prettig ervaren worden, dan kunnen de volgende opties helpen:

• Gebruik een telefoon met grote toetsen.
• Lees uit grootletterboeken.
• Gebruik een apparaatje dat de ondertiteling op tv vergroot (vo-box) of voorleest (go-box). Verschillende tv-providers bieden deze service aan. Op de website van de Oogvereniging is dit per provider toegelicht.
• Gebruik een fineliner of stift om aantekeningen te maken.
• Hang een grootletterkalender op.
• Vergroot tekst of beeld met behulp van een handloep of beeldschermloep.
• Pas tekst en beeld aan via het instellingsmenu op digitale apparaten.

Bekijk het digitale huis. Hierin staan veel tips die het leven met een visuele beperking in huis makkelijker kunnen maken.

Meer informatie over aanpassingen in huis is ook te vinden in de gratis te downloaden publicatie Nog niet uitgekeken, inspiratie voor mensen die ouder worden met minder zicht.