Oogaandoeningen bij ouderen

Afnemende gezichtsscherpte en contrastgevoeligheid bij ouderen komt omdat de ooglens geleidelijk minder helder en stijver wordt. Hierdoor zie je dingen die dichtbij zijn steeds minder scherp. Een leesbril of leesgedeelte in de bril biedt dan uitkomst.

Bij ouderen die ook te maken krijgen met een oogaandoening gaat het meestal om staar (cataract), maculadegeneratie, glaucoom en diabetische retinopathie.

Staar is een vertroebeling van de ooglens. Hierdoor wordt het zicht minder scherp en er ontstaat lichthinder. Staar ontstaat door veroudering van de ooglens.

Klachten bij staar

Mensen met staar kunnen last hebben van:

• wazig zien
• hinder van strooilicht
• dubbelzien bij het kijken met één oog
• het waarnemen van lichtkransen rondom lichtbronnen

Behandeling van staar

Staar kan behandeld worden door een staaroperatie. De troebele lens wordt dan vervangen door een kunstlens.

Bij maculadegeneratie is er sprake van slijtage van een gedeelte van het netvlies, de macula (de zogenaamde gele vlek). Dit gebeurt over het algemeen na het 55e levensjaar.

Over de macula

De macula is het centrum van het netvlies en bevindt zich achter in de oogbol. Met de macula kunnen we details waarnemen.

Klachten bij maculadegeneratie

Ouderen met maculadegeneratie kunnen problemen hebben met lezen of met het herkennen van gezichten. Maculadegeneratie leidt zelden tot volledige blindheid. De buitenranden van het gezichtsveld (het beeld dat we zien als we naar een punt recht voor ons kijken) blijven grotendeels intact.

Behandeling van maculadegeneratie

In de meeste gevallen van maculadegeneratie is er weinig tot niets te doen aan het degeneratieproces. Bij ‘natte' maculadegeneratie kunnen injecties in het oog het proces soms vertragen.

Bij glaucoom is er een oogzenuw beschadigd als gevolg van een verhoogde oogdruk. Glaucoom kan erfelijk zijn. Wanneer iemand glaucoom heeft, is het van belang dat zijn of haar kinderen iedere 3 tot 5 jaar de oogdruk laten meten, de oogzenuw laten testen en een gezichtsveldonderzoek laten doen.

Wat doet de oogzenuw?

De oogzenuw stuurt elektrische signalen van het netvlies door naar de hersenen. Vervolgens worden deze signalen in de hersenen omgezet in beelden die we bewust kunnen waarnemen.

Klachten bij glaucoom

Wanneer de oogzenuw beschadigt, ontstaan er blinde vlekken in het beeld. Zonder behandeling worden deze blinde vlekken steeds groter, waarna ze uiteindelijk tot blindheid kunnen leiden.

Mensen met glaucoom kunnen een kleiner gezichtsveld ervaren. Zo kunnen ze tegen objecten aanlopen of voorwerpen of mensen niet aan zien komen.

Er is ook een acute vorm van glaucoom. Die kan gaat gepaard gaan met vrij plotseling wazig zien, een rood oog, hevige hoofdpijn, misselijkheid en braken.

Behandeling van glaucoom

Glaucoom is meestal goed te behandelen, mits de behandeling tijdig wordt gestart. De schade die al aan de oogzenuw is ontstaan, is namelijk niet meer te herstellen. De behandeling van glaucoom kan verdere beschadiging van de oogzenuw afremmen of stoppen.

Bij diabetische retinopathie raakt het netvlies beschadigd door afwijkende of lekkende bloedvaatjes. Zoals de naam al zegt, komt diabetische retinopathie voor bij mensen met diabetes (suikerziekte). Diabetische retinopathie ontstaat sneller als de suikerwaarden niet goed onder controle zijn. Regelmatige controle van het netvlies is belangrijk.

Klachten bij diabetische retinopathie

Mensen met diabetische retinopathie kunnen onder andere last krijgen van wazig zien, vervormingen zien, vlekken zien en dubbelzien.