Wijzer met Muziek: het belang van muziek voor mensen met een verstandelijke en visuele beperking
Mensen met een visuele en verstandelijke beperking hebben belang bij muziek. Ze worden er bijvoorbeeld alerter van of juist rustiger. Je kunt muziek ook gebruiken bij overgangen van situaties of voor de aankondiging van bepaalde activiteiten.
In dit artikel gaan we in op twee methodes die je als begeleider kunt gebruiken in je werk met deze doelgroep: De MuziekWijzer en het MuziekKompas.
Wijzer met Muziek bestaat uit twee methodes. In beide speelt muziek een ondersteunende rol in de zorg aan mensen met een visuele en verstandelijk beperking.
- De MuziekWijzer – deze methode is bestemd voor cliënten met een ernstige meervoudige beperking (EMB). In de MuziekWijzer vul je per levensgebied in welke muziek invloed heeft.
- Het MuziekKompas – voor cliënten met een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben we het MuziekKompas ontwikkeld. Aan de hand van een persoonlijke vragenlijst leg je samen met je cliënt de muziekvoorkeur vast. Je beschrijft ook wanneer muziek helpend kan zijn in de dagelijkse ondersteuning van de cliënt.
De MuziekWijzer
De MuziekWijzer helpt je om muziek laagdrempelig in te zetten op allerlei momenten van de dag. Je kunt de verschillende levensgebieden (LACCS) met muziek positief beïnvloeden.
In de MuziekWijzer beschrijf je kort welke muziek:
- een cliënt nodig heeft om alert of juist rustig te worden
- je gebruikt bij overgangen van situaties
- je inzet bij de aankondiging van een activiteit
Zo is voor iedereen snel inzichtelijk wat voor de individuele cliënt het best werkt.
Tip
De MuziekWijzer is ook geschikt voor de zorg aan mensen die dementeren en hun behoeftes niet meer zelf kenbaar kunnen maken.
Het MuziekKompas
Het MuziekKompas is een persoonlijke vragenlijst waarin je samen met je cliënt de muziekvoorkeur vastlegt en beschrijft wanneer muziek helpend kan zijn in de dagelijkse ondersteuning. Doordat je in gesprek gaat met je cliënt krijg je inzicht in de voorkeuren en belevingswereld van de cliënt.
Het MuziekKompas is voor begeleiders ook een handige tool om goed zorg te kunnen bieden, bijvoorbeeld door bij een bepaalde handeling altijd hetzelfde liedje te zingen. Tenslotte is het MuziekKompas een leidraad voor een gesprek met je cliënt.
Documenten bij de MuziekWijzer en het Muziekkompas
Hieronder vind je vijf downloadlinks. De eerste vier horen bij de MuziekWijzer, de vijfde hoort bij het MuziekKompas.
- Bijlage bij de MuziekWijzer - dit document bevat ideeën voor de manier waarop je muziek kunt gebruiken bij de begeleiding van mensen met een visuele en verstandelijke beperking.
- Liedjes ter ondersteuning van zorgmomenten - dit zijn liedteksten over specifieke zorgmomenten. De teksten zijn gemaakt op bestaande en bekende melodieën.
- Handleiding bij de MuziekWijzer - in deze pdf lees je hoe je MuziekWijzer kunt gebruiken.
- Invulformulier bij de MuziekWijzer - hierop vul je per cliënt in bij welke muziek hij gebaat is in specifieke situaties.
- Het MuziekKompas - dit document hoort bij de MuziekKompas en is de persoonlijke vragenlijst waarop je voor je cliënt kunt invullen waar hij met betrekking tot muziek baat bij heeft.